Met een VPN (Virtual Private Network) kan je een beveiligde verbinding maken naar een ander netwerk over het internet. Oorspronkelijk waren ze slechts bedoeld om bedrijfsnetwerken veilig met elkaar te verbinden of om vanuit huis toegang te krijgen tot het zakelijke netwerk. Tegenwoordig zijn er ook veel VPN-diensten die al je internetverkeer via hun servers laat verlopen. Zo verbind je eerst met de VPN dienst voordat je de website bezoek.
Waarom zou ik een VPN gebruiken?
Waarom zou je dat willen? Het grootste voordeel is dat al je internetverkeer dan afkomstig is van je VPN provider. Hierdoor zien websites die je bezoek het IP-adres van je VPN en niet jouw eigen IP-adres.
Het maakt het bijvoorbeeld mogelijk om te torrenten zonder dat het makkelijk naar jou terug te leiden is. Of dit is handig als je een IP-blokkade wilt ontduiken op een forum of chatroom.
Ook geoblokkades zijn heel goed te omzeilen met een VPN. Je kan naar BBC kijken door te verbinden vanuit een VPN in het Verenigd Koninkrijk of het aanbod van Netflix Australiƫ te bekijken waar andere films en series te vinden zijn.
Dat zijn de voornaamste redenen waarom iemand een VPN gebruikt maar dat zijn toch wel vrij grijze gebieden. De meeste providers adverteren dan vooral met (onjuiste) claims over privacy- en veiligheid, het is belangrijk om te weten wat een VPN niet doet.
Wat doet een VPN niet?
Een veelgemaakte claim is dat een VPN je verbinding veiliger maakt of beschermt tegen hackers. Dit is anno 2024 niet echt een sterk argument, vrijwel al het internetverkeer gaat via het beveiligde HTTPS. Wanneer dit niet zo is – bij oudere websites – waarschuwt je internetbrowser hiervoor al dat je geen wachtwoorden of gevoelige informatie moet delen. Een VPN biedt geen extra beveiliging bij niet-beveiligde verbindingen[1].
In de meeste gevallen biedt een VPN niet meer privacy. Je VPN-aanbieder ziet nog steeds je echte IP-adres en er is een geldspoor wat vaak direct naar jou te leiden is. Je moet het ook maar aannemen dat je VPN-provider geen gegevens van je bewaard (no logging) of dat ze niet door een overheid gedwongen kunnen worden om gegevens af te staan, dat is nauwelijks te controleren.
Je IP-adres is voor trackingbedrijven al geen goede manier om je te volgen omdat deze voortdurend veranderd. Je smartphone is verbonden met je thuis-wifi, een mobiel netwerk en bijvoorbeeld het netwerk op je werk. Op al deze plekken heb je al een ander IP-adres dus gebruiken trackingbedrijven geavanceerdere manieren om jou te herkennen (fingerprinting, patroonherkening, integraties met sociale media)[2] waar een VPN geen extra bescherming tegen bied.
VPNs zijn heel handig voor sommige gebruikers, maar de gemiddelde internetter heeft er geen baat bij: laat je geen dienst aansmeren met het idee dat je veiliger of anoniemer bent.